Tóm tắt nội dung:
Cách điều chỉnh dàn âm thanh sự kiện: Điều không phải ai cũng biết
Dàn âm thanh sự kiện là tập hợp của một hệ thống âm thanh gồm nhiều thiết bị âm thanh. Vậy nên, cách điều chỉnh dàn âm thanh sân khấu không dễ dàng như bạn chỉnh một chiếc loa, một chiếc ampli thông thường. Bạn phải đảm bảo được mọi yêu cầu từ các thiết bị trên hệ thống. Đó là điều không hề đơn giản và khiến rất nhiều người đau đầu.
Cách điều chỉnh dàn âm thanh sân khấu, âm thanh hội trường đúng chuẩn là một trong những vấn đề rất quan trọng. Vì dù bạn có một bộ dàn âm thanh sân khấu đắt tiền, chất lượng tốt. Nhưng nếu không biết điều chỉnh các thiết bị để dàn âm thanh phát huy đúng chuẩn nhất. Thì dàn âm thanh sân khấu của bạn có giá trị đến đâu cũng sẽ là vô nghĩa.
Xem thêm:
Những điều bạn chưa biết về ánh sáng và âm thanh sân khấu
Hướng dẫn cách điều chỉnh dàn âm thanh sân khấu
Về mặt hiệu chỉnh thiết bị dàn âm thanh sự kiện
Mỗi căn phòng diện tích to hay nhỏ đều có một số tần số riêng dễ cộng hưởng với âm thanh phát ra từ các loa sân khấu công suất lớn. Làm cho âm thanh ở một tần số nào đó bị hú, rít. Nên nó là 1 trong những nguyên nhân chính của feedback.
Nhiệm vụ quan trọng đầu tiên của người điều chỉnh âm thanh dàn sân khấu. Đó là lúc setup phải tìm ra những tần số đó. Và hiệu chỉnh được trước khi trình diễn nhờ EQ (Equalizer).
Cách điều chỉnh dàn âm thanh sân khấu dựa theo loa và micro
Mỗi dàn loa sân khấu hay mỗi bộ micro đều có sơ đồ dải tần khác nhau. Ở tần số khác nhau âm thanh sẽ to nhỏ khác nhau.
Không thể có những dàn loa hay bộ micro có sơ đồ dải tần bằng phẳng tuyệt đối cả. Loa Monitor (loa kiểm âm) dùng trong phòng thu âm thể hiện âm thanh tương đối bằng phẳng, trung thực nhất và cũng đắt tiền hơn loa của những bộ dàn Hi – Fi.
Thông thường, nhiều loại loa hoặc mic không tốt sẽ cho ra âm bass và treble yếu nhưng âm mid lại mạnh. Điều này cũng khá quan trọng. Và cũng là 1 nguyên nhân của hiện tượng feedback (chủ yếu nằm ở tầm middle gần bass 250Hz – 750Hz). Màng loa to thì thể hiện bass tốt hơn, kể cả những âm thanh trầm nhất. Ngược lại những loa nhỏ thì âm treble sẽ rõ ràng hơn.
Cách điều chỉnh dàn âm thanh sân khấu sự kiện dựa theo sự phân bố và sắp xếp của các loa
Vì lý do bước sóng của âm bass lớn nên chỉ phát ra được một khoảng cách gần. Nên những người ngồi ở xa hệ thống dàn âm thanh sân khấu sự kiện có thể nghe âm thanh bị thiếu tiếng Bass. Vì vậy, người ta luôn tìm cách đặt loa bass ở vị trí càng gần nhiều người càng tốt.
Âm Bass mang nhiều năng lượng cơ học nên thường được để sát đất hoặc tường đề truyền âm qua vật chất. Không giống như âm Treble truyền âm nhiều qua không khí.
Loa cho âm Treble thường có tính chất định hướng cao. Cách sắp xếp loa treble tốt nhất là khi mọi người ngồi ở vị trí nào âm thanh cũng đều và rõ. Nếu không gian phòng to theo chiều dài ta có thể đặt thêm bộ loa khác để hỗ trợ người ngồi đằng sau nghe rõ hơn.
Việc những người ngồi chính giữa thường bị nghe thiếu âm. Hoặc to quá là do hiện tượng khử âm và cộng hưởng do âm thanh cùng tần số và cùng pha (hoặc lệch 180°) phát ra từ 2 hay nhiều hướng. Điều này cũng tương tự như hiện tượng giao thoa của sóng ánh sáng hay sóng trên mặt nước. Âm thanh lệch pha thì sẽ tạo nến tiếng nhiễu hay xì xèo và gây khó chịu khi nghe nhiều. Đây là 1 trong những vấn đề mà nhiều người không chú ý.
Công suất của loa và cục đẩy công suất
Công suất của loa và các cục đẩy công suất là một chỉ số quan trọng khi xác định độ đảm bảo về chất lượng âm thanh khi chơi live. Do tính chất khuếch đại cơ bản của mạch bán dẫn là không thẳng (không đều). Nên chỉ cần khi âm thanh đầu vào hoặc ra vượt quá một ranh giới nào đó. Thì những cục đẩy công suất sẽ bắt đầu làm hỏng tiếng. Tiếng sẽ có thể bị rè hoặc mất hẳn một vài tần số nào đó.
Chính vì vậy. Chúng ta nên đầu tư một cục đẩy công suất có công suất lớn hơn công suất của dàn loa để đảm bảo âm thanh sẽ không bị vỡ tiếng. Không làm chói tai người nghe
Cũng giống như các cục đẩy công suất. Màng loa cũng có giới hạn nhất định về công suất và cũng sẽ bị hỏng tiếng khi quá ngưỡng.
Lưu ý: biểu diễn live với nhiều nhạc cụ và micro thì công suất đỉnh cao (peak) luôn lớn hơn nhiều khi chơi tập dượt và hiện tượng bị hỏng tiếng cũng dễ xảy ra hơn
Cách điều chỉnh dàn âm thanh sự kiện dựa theo micro
Micro không dây tốt là loại Micro không thu những tạp âm ở xung quanh vào mà có tính định hướng cao.
Mic Dynamic (cuộn dây) thường không thu trung thực ở mọi tần số. Nhưng lại không quá nhạy cảm như Mic Condenser (tụ điện).
Ngược lại Mic Condenser lại thu đc cả những âm tân thấp và cao. Tuy nhiên cũng đắt hơn vì chế tạo khó và có tính đa hướng. Micro tụ điện thường được dùng trong phòng thu, bộ trống hay thu âm tổng thể của 1 khu vực nào đó. Vì tính chất nhạy cảm nên nó không thể cho người hát live cầm vào được.
Mic Cond. phải cần 1 dòng điện phụ phantom (thường 48V) để đưa tụ điện tới 1 ngưỡng có thể thu được âm. Micro tốt và thường có thể chênh nhau về giá cả rất nhiều.
Thiết lập chỉnh micro cho dàn âm thanh sân khấu
- Bước 1: Cắm Micro vào vị trí, (nếu bạn chưa biết cách cắm thì mời bạn tham khảo Cách kết nối Micro không dây vào Amply) đưa volume của music về vị trí tối thiểu.
- Bước 2: Điều chỉnh các Volume tổng, Volume micro và tất cả các chiết áp như Balance, Echo, Mid, Low, Dly, Hi, Rpt đến vị trí Normal mà nhà sản xuất đã thiết kế.
- Bước 3: Bật nguồn thử Micro. Tùy thuộc không gian, tiêu cách âm phòng hát mà có thể tăng giảm Echo, Rpt, Dly; khi đó vị trí Normal của bạn thay đổi trong phạm vi sang trái hoặc sang phải khoảng 10 – 15 độ sao cho giọng nói không bị vang quá mức, không lặp đi lặp lại nhiều lần.
- Bước 4: Chỉnh giọng nói với những người thiên chất Bass: đưa volume bass của Micro sang trái từ 10- 90 độ, giọng thiên tress tương tự vậy, còn với những người giọng yếu bắt buộc phải đưa volume Mid của Micro từ 10 – 45 độ.
- Bước 5: Sau khi đã điều chỉnh Micro xong; đưa Volume music (nhạc) lên sao cho tiếng nhạc không được vượt quá tiếng micro đã chỉnh; nếu thấy có hiện tượng tiếng hú phải đưa Hi của Volume tổng sang trái từ 10 – 90 độ .